Geschiedenis van de Hervormde Gemeente Vaassen

brunholdschildDe Vaassense Dorpskerk bestaat ruim 1200 jaar, ze werd namelijk rond het jaar 800 gesticht door een zekere Brunhold. lange tijd werd gedacht dat dit een als zendeling rondtrekkende monnik was die hiervoor verantwoordelijk was. Het schild dat aan de noordzijde van de kerk is bevestigd getuigt nog van dit denkbeeld.

Tegenwoordig hebben we hier een ander beeld bij. Brunhold was een man met bezit. Dit blijkt mede uit de akte waaraan Vaassen haar ouderdom heeft te danken. Deze akte is opgenomen in een boek uit de 12e eeuw (de Codex Laureshamnensis) waarin de bezittingen van het duitse klooster Lorsch staan vermeld. Daarin staat:

Brunhild dedit in eade villa hattum hubam una y in villa fasna ecclam y huba I.

Dit betekent zoveel als:
Brunhold gaf in villa Hattem een landgoed en in villa Vaassen een kerk en een landgoed.

Een en ander komt overeen met het gebruik van Eigenkerken, waarin werd bepaald dat iedereen die een kerk wilde stichten moest voorzien in het onderhoud van de kerk door tevens een landgoed te schenken. Daarnaast moest door de schenking van een tweede landgoed worden voorzien in het onderhoud van de pastoor. Zowel in het geval van Hattem als van Vaassen werd geschreven over een ‘Villa’. Dit moet worden gezien als een nederzetting van een man met bezit, niet als een villa in de huidige betekenis van het woord.

Overigens kreeg de stichter van de nieuwe kerk ook wat terug: het collatierecht. Dit was het recht om zelf de pastoor van de kerk te benoemen.

oude akte
Deel van de Codex Laureshamnensis